Koło Turystyczne "PODRÓŻNICY" przy Klubie Wrzeszczaka w Gdańsku-Wrzeszczu

Pierwsza pomoc:

( poniżej znajdują się wzory poprawnego wykonywania niektórych czynności przy ratowaniu czyjegoś życia )

Podstawowe zasady pierwszej pomocy.

Zawsze rozluźniamy wszelkie uciskające części ciała. Jeżeli trzeba zdjąć odzież, poszkodowanego zostawiamy w pozycji leżącej, najpierw zdejmujemy odzież z kończyny zdrowej, potem z chorej. Przy zakładaniu postępujemy odwrotnie. Nie przenosimy chorego, gdy jest nieprzytomny lub gdy ma uszkodzony kręgosłup. Przy marszu po wzniesieniu, poszkodowany głowę powinien mieć wyżej niż nogi (nosze można zrobić spinając dwa długie kije pasami i wykładając je ubraniem). Jeżeli chory jest blady, powinien leżeć płasko, gdy jest czerwony i nieprzytomny, powinien mieć głowę wysoko. Przy różnego rodzaju wypadkach (obrażenia narządów wewnętrznych) poszkodowanemu nie należy podawać płynów, gdyż może on być wkrótce operowany. Płynów nie należy również podawać nieprzytomnemu - może się udławić. W obu przypadkach wolno jedynie zwilżać usta. Najpierw pomagamy bardziej poszkodowanym. Nie należy obawiać się udzielania pomocy, zawsze będzie ona bardziej korzystna, niż jej brak.

Kolejność postępowania przy udzielaniu pomocy.

(Zabezpieczyć miejsce wypadku), ocenić sytuację, przywrócić oddychanie i krążenie, powstrzymać krwotoki, opatrzyć rany i unieruchomić uszkodzone części ciała, wezwać lekarza.

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa.
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (w skrócie RK-O lub CPR) (ang. Cardio-Pulmonary Resuscitation) – zespół zabiegów, których zadaniem lub skutkiem jest przywrócenie podstawowych objawów życia, tj. co najmniej krążenia krwi lub krążenia krwi i oddychania. Nazywana jest także podstawowym podtrzymaniem życia (PPŻ).

Algorytm wykonywania resuscytacji krążeniowo-oddechowej przez jedną osobę

Ratujący ocenia miejsce zdarzenia pod kątem bezpieczeństwa
Ratujący potrząsa delikatnie poszkodowanego za obydwa ramiona, zadaje mu pytanie np. "Czy pan/pani mnie słyszy?"
Wezwanie po pomoc (zaleca się zwracanie się do konkretnej osoby, celem wyraźnego określenia odpowiedzialności)
Udrożnienie dróg oddechowych przez odchylenie głowy, trzymając jedną ręką za czoło a drugą za żuchwę
Sprawdzanie przez 10 sekund oddechu zmysłami słuchu, dotyku i wzroku.

Jeśli poszkodowany nie oddycha:

Zadzwoń na 112 (ogólnoeuropejski numer alarmowy) lub 999, WEZWIJ POMOC! (Wybranie numeru 112 z jakiegokolwiek telefonu powinno spowodować połączenie z centrum powiadamiania ratunkowego (CPR). Do czasu utworzenia systemu takich centrów możliwe jest przekierowanie połączenia do najbliższej jednostki policji, stąd w uzasadnionych przypadkach wskazane jest skontaktowanie się od bezpośrednio z pogotowiem ratunkowym przy pomocy numeru 999)
30 uciśnięć klatki piersiowej
2 wdechy + 30 uciśnięć
U dzieci i niemowląt : 30 uciśnięć + 2 wdechy (przed tym jeszcze 5 wdechów)

U dzieci, niemowląt, topielców oraz wisielców po sprawdzeniu oddechu należy wykonać 5 "wdechów życia" , należy również pamiętać o intensywności ucisku - u dzieci wykonujemy je jedną dłonią, u niemowląt dwoma palcami.

Pozycja otwartych dróg oddechowych i kontrola oddechu

Po odzyskaniu prawidłowego oddechu przez osobę reanimowaną należy kontrolować czynności życiowe poszkodowanego do przybycia profesjonalnej pomocy (np. karetki pogotowia ratunkowego). Należy zwrócić uwagę na utrzymanie głowy poszkodowanego w pozycji odchylonej (udrożnione drogi oddechowe). Poszkodowanego układamy w pozycji bocznej ustalonej (pozycji bezpiecznej) tylko gdy musimy pozostawić go samego np. w celu wezwania pomocy.

Uwagi:

RKO przerywamy jeżeli:
- Ratownik opadnie z sił
- Poszkodowany odzyska funkcje życiowe
- Profesjonalna pomoc przejmie od nas pacjenta
- Ktoś inny będzie nas w stanie zastąpić
Nie wykonujemy RKO na miękkiej powierzchni (łóżko, materac)
Nie sprawdzamy tętna (jak zalecały dawniejsze wytyczne)
Nigdy nie sprawdzamy oddechu poprzez przyłożenie lusterka do ust (wystarczy zmiana temperatury, żeby zaparowało)
Przy podejrzeniu urazu kręgosłupa, jeśli potrafimy, drogi oddechowe udrażniamy poprzez wysunięcie żuchwy (rękoczyn Esmarcha). W ostateczności dozwolone jest delikatne odchylenie głowy.
W przypadku obecności na miejscu wypadku dwóch lub więcej ratowników ten sam ratownik powinien robić wdechy i uciśnięcia w danej serii. W takiej sytuacji osoba prowadząca resuscytacje powinna się zmieniać co dwie minuty (mniej więcej pięć serii uciśnięć).
Podczas wykonywania uciśnięć należy pamiętać, aby ręce były wyprostowane w stawach łokciowych

Postępowanie w przypadku, gdy poszkodowany ma na głowie kask:

Jeżeli poszkodowanym jest motocyklistą, to kask zdejmuje się tylko wtedy gdy jest to absolutnie konieczne (nie oddycha, wymiotuje itp.). Kask powinny zdejmować dwie osoby - jedna wsuwa palce pod kask, podpiera szyję, a drugą ręką mocno trzyma głowę a dolną szczękę (z obu stron) rozłożonymi palcami. Druga osoba przechyla głowę poszkodowanego ku tyłowi i delikatnie przesuwa kask przez brodę, i zdejmuje do końca kask podczas gdy druga osoba w dalszym ciągu podtrzymuje szyję poszkodowanego.

Podstawowe czynności przy resuscytacji

Celem podstawowych czynności resuscytacyjnych (BLS - Basic Life Support) jest zapewnienie krążenia i oddechu do czasu przybycia ekipy wykwalifikowanych ratowników, które rozpoczną zaawansowanymi zabiegami reanimacyjnymi (ALS - Advanced Life Support).

Nieodwracalne zmiany w mózgu u poszkodowanego przebywającego w normalnych warunkach termicznych zaczynają się już po 4-6 min. niedotlenienia, a zmiany w sercu po 15-30 min. Dlatego tak ważne jest zapewnienie pomocy poszkodowanemu jak najszybciej po zatrzymaniu oddechu/krążenia!

A - airways - drogi oddechowe - zapewnij poszkodowanemu drożność dróg oddechowych i dostęp do powietrza
B - breathing - oddech - zapewnij poszkodowanemu "oddech" - jeśli poszkodowany nie oddycha przystąp do sztucznego oddychania
C - circulation - krążenie - zapewnij poszkodowanemu "krążenie" - jeśli nie wyczuwasz pulsu przystąp do masażu serca

Sztuczne oddychanie

Sztuczne oddychanie stosowane jest w przypadku sytuacji stwierdzenia bezdechu ofiary. Do jego wykonania stosuje się dwie podstawowe metody przywracania oddechu, opisane poniżej. Celowością tego zabiegu jest przedłużenie funkcji życiowych ofiary lub nawet pobudzenie do własnego oddechu poprzez "oddech zastępczy".

Metoda usta-nos

Jest to najskuteczniejsza metoda wentylacji. Zapewnia lepsze uszczelnienie, zmniejsza ryzyko rozdęcia żołądka i wywołania wymiotów. Postępowanie:

Odchyl głowę pacjenta jedną rękę kładąc na jego czole, drugą pod brodą jednocześnie zamykając mu usta
Nabierz głęboki wdech, obejmij ustami nos i mocno wdmuchnij powietrze.
Pod koniec wdechu otwórz usta pacjenta, aby ułatwić ucieczkę powietrza.

Metoda usta-usta / usta-usta i nos

Nie jest to mniej skuteczna metoda wentylacji niż omówiona powyżej a jest wygodniejsza i szybsza. Postępowanie:

Odegnij głowę pacjenta do tyłu jedną rękę kładąc na jego czole a drugą złap za żuchwę.
Nabierz głęboki wdech, obejmij szczelnie ustami usta pacjenta (u dzieci usta i nos). Wdmuchuj powietrze tak jakbyś sam oddychał jednocześnie trzymając kciukiem i palcem wskazującym zatkany nos pacjenta.
Pod koniec wdechu uwolnij usta pacjenta. Słuchaj czy powietrze ucieka i obserwuj ruchy klatki piersiowej poszkodowanego.

O prawidłowo prowadzonej wentylacji świadczą ruchy klatki piersiowej! Jeśli klatka piersiowa się nie porusza, a rozdęciu ulega okolica brzucha, oznacza to, że powietrze zamiast do płuc dostaje się do żołądka. Grozi to sprowokowaniem wymiotów. Świadczy to o tym, że najprawdopodobniej głowa nie została dostatecznie odgięta do tyłu i opadający język zatyka drogi oddechowe.

Zatrzymanie krążenia

Zatrzymanie krążenia w ciągu 10-15 sekund prowadzi do utraty przytomności.

Objawy:

brak tętna na dużych tętnicach (np. szyjnej). Zgodnie z obowiązującymi obecnie standardami postępowania, podczas wykonywania Podstawowych Zabiegów Reanimacyjnych nie sprawdza się tętna, a jedynie poszukuje jego oznak
utrata przytomności
charczący oddech lub bezdech, obecność "rybich wdechów"
sina lub blada skóra

Zasady masażu serca:

Pacjenta zawsze należy ułożyć na plecach, koniecznie na twardym podłożu,
Pacjent w trakcie masażu serca musi być wentylowany,
Najnowsze wytyczne nie zalecają długotrwałego wyszukiwania odpowiedniego miejsca ucisku. Ręce kładziemy na środku klatki piersiowej i w tym miejscu prowadzimy masaż.
Aby ratownik mógł skutecznie uciskać przez odpowiednio długi czas i skutecznie prowadzić masaż serca musi trzymać wyprostowane ręce. Ucisk wynika z oparcia się ciężarem swojego ciała na mostku.
Zwalniając ucisk nie należy odrywać rąk i nie zmienia się ich położenia

Uderzenie pięścią w okolicę przedsercową. Uderzenie przedsercowe ma w założeniu zastąpić pierwszą defibrylację. Wykonywane jest w to samo miejsce, na którym jest wykonywany masaż serca, zaciśnięta w pięść dłonią, z dość dużą siła z wysokości około 20 centymetrów. Zastosowanie uderzenia przedsercowego jest zasadne tylko i wyłącznie w przypadku zauważonego zatrzymania krążenia w mechanizmie migotania komór. Aby móc zastosować uderzenie przedsercowe muszą zostać spełnione następujące elementy:

pacjent jest cały czas podłączony do kardiomonitora
zatrzymanie krążenia zostało zauważone natychmiast po jego wystąpieniu i potwierdzone przez personel medyczny (pielęgniarka, lekarz lub jakakolwiek inna osoba z personelu medycznego znajdująca się przy pacjencie)
uderzenie zostanie wykonane w czasie maksymalnie 10 sekund od momentu wystąpienia migotania komór

Jak wynika z powyższego, uderzenie przedsercowe w praktyce może być wykonane tylko i wyłącznie na oddziałach szpitalnych lub na bloku operacyjnym. W każdym innym wypadku, akcje reanimacyjną zaczyna się od sprawdzenia przytomności, oddechu i masażu pośredniego serca.

Kontrola skuteczności

Resuscytacja jest skuteczna, jeśli pojawią się następujące objawy:

unoszenie się i opadanie klatki piersiowej w rytm wentylacji
tętno na dużych tętnicach
zaróżowienie skóry.

Krwotoki.
Gdy krew jest jasna, pulsująca i płynie szybko, mamy do czynienia z krwotokiem tętniczym. Należy wtedy unieść kończynę do góry, owinąć bandażem miejsce krwotoku, włożyć między opatrunek a skórę patyk lub pręt i kręcąc nim, zacisnąć opatrunek i utrzymać go w ten sposób. Tak wykonuje się opatrunek uciskowy. Tamując krwotok, należy ułożyć poszkodowanego, gdyż może on zasłabnąć. Kończynę z zatamowanym krwotokiem należy unieruchomić. Zawieźć poszkodowanego do lekarza. Gdy krew jest ciemna i płynie spokojnie, jest to krwotok żylny. Ranę należy zdezynfekować (bez użycia waty, która mogłaby częściowo przylepić się do rany) i opatrzyć. Gdyby opatrunek zaczął przesiąkać, nie należy go zdejmować, lecz nałożyć jeszcze jeden, nieco uciskając ranę. Ran głowy nie dezynfekujemy, a szyi nie opatrujemy bandażem elastycznym, lecz zwykłym, a w razie krwotoku tętniczego uciskamy tylko jego miejsce. Przy krwotoku z nosa pochylamy głowę do przodu i nakładamy zimne okłady na nos i kark. Nie zatykamy nosa watą lub gazą! Gdy krwotok z głowy połączony jest ze złamaniem czaszki, w ogóle nie dotykamy tej okolicy.

Wypadki drogowe.

Najczęstszymi przyczynami śmierci w wypadkach komunikacyjnych są: bezdech, utrata krwi i wstrząs. Bezdech wymaga udrożnienia dróg oddechowych, co opisane jest wyżej, podobnie jak tamowanie krwotoków. O wstrząs można podejrzewać każdego uczestnika wypadku, stąd każdą ofiarę wypadku można traktować jako dotkniętą wstrząsem. Objawia się on wilgotnością, bladością i zimnością skóry. Człowiek będący w stanie wstrząsu sprawia wrażenie wyczerpanego, zachowuje się nielogicznie, na przykład wstaje i odchodzi. Z człowiekiem będącym w takim stanie należy rozmawiać, zapewnić mu spokój, odpoczynek i poczucie bezpieczeństwa. Należy ułożyć go płasko na kocu, unieść nogi wyżej od tułowia, aby zapewnić lepszy dopływ krwi do mózgu i serca, okryć kocem lub ubraniem. Ciężkie wypadki komunikacyjne należą do najniebezpieczniejszych ze wszystkich rodzajów wypadków. Może zdarzyć się na przykład, że wnętrzności poszkodowanego wyjdą na wierzch. W takim przypadku nie należy ich wkładać z powrotem, lecz jedynie nakryć gazą wyjałowioną. Wyciągając poszkodowanego z pojazdu, starajmy się trzymać jego głowę w osi ciała, podtrzymując ją między własnym barkiem a brodą. Po wyciągnięciu starajmy się zachować oś czaszka - pięty.

Porażenie prądem elektrycznym.

Objawy: bladość, utrata przytomności, osłabienie tętna.

Pomoc: Odłączyć źródło prądu, w razie konieczności przeprowadzić reanimację, zawsze wezwać lekarza.

Utonięcie.

Topielca wyciągamy na brzeg i usuwamy wodę z dróg oddechowych. Układamy go głową w dół, brzuchem na kolanie ratującego. Usuwamy ciała obce z jamy ustnej. Stosujemy reanimację, podajemy leki nasercowe. Korzystamy z pomocy lekarskiej.

Wstrząs mózgu.

Objawy: wymioty, utrata przytomności; następuje po silnym urazie w głowę.

Pomoc: Ułożyć poszkodowanego w pozycji bezpiecznej, wezwać lekarza.

Oparzenia.

Objawy: zaczerwienienie (I stopień), bąble (II), częściowe zwęglenie (III) , całkowite zwęglenie (IV).

Pomoc: W przypadku oparzeń pierwszego stopnia, oparzone miejsce należy przez około 10 minut chłodzić zimną wodą lub nałożyć specjalny środek, a następnie posmarować jodyną. W przypadku oparzeń II stopnia nie należy zdejmować przylepionej odzieży, a tylko pierścionki i paski. Nie przekuwać bąbli. Ranę po zaschnięciu opatrzyć, wcześniej nie wolno jej dotykać. Udać się do lekarza. Człowiek, na którym pali się ubranie nie powinien biegać - roznieca w ten sposób ogień. Należy go przewrócić i płachtą (np. swoim ubraniem) starać się zdusić płomień.

Odmrożenia.

Objawy: utrata czucia, drętwota, zsinienie.

Pomoc: Przecierać miękkim materiałem, zanurzyć odmrożoną część ciała w letniej wodzie, stopniowo (nie inaczej) zwiększając jej temperaturę.

Złamania.

Objawy: zwypuklenia, obrzęk, zmiana kształtu, wylew podskórny, ból, trudności z poruszaniem; złamania badamy macając kończynę poprzez objęcie jej dwiema rękami.

Pomoc: Usztywnić złamaną kończynę (unieruchomić dwa sąsiadujące stawy łącząc bandażami chorą nogę ze zdrową lub z szyną, kijem lub prętem, zawieszając rękę na temblaku z chusty trójkątnej), nie przywracać naturalnego kształtu, nie nastawiać, nie prostować. Przy złamaniu otwartym, gdy kość przebije skórę, delikatnie nałożyć opatrunek.

Przy złamaniach kręgosłupa występuje niedowład, utrata władzy w kończynach. Jeżeli istnieje konieczność przenoszenia chorego (czego nie powinno się robić, jeśli nie jest to konieczne), należy transportować go w sposób przedstawiony na rysunku lub na kocu, dbając, by nie występowały odchylenia ciała i głowy.

Omdlenie.

Objawy: bladość twarzy, nudności, osłabienie, utrata przytomności.

Pomoc: Wyprowadzić omdlałego na świeże powietrze, nie dopuścić, by upadł. Ułożyć na ziemi (także nieprzytomnego), unosząc nogi lekko do góry. Rozluźnić ubranie, pod nos podłożyć wacik nasączony amoniakiem.

Udar słoneczny.

Objawy: bóle i zawroty głowy, zaczerwienienie twarzy, nudności, pragnienie.

Pomoc: Zaprowadzić poszkodowanego w chłodne miejsce, rozluźnić odzież, na głowę kłaść chłodne okłady, podawać chłodzące napoje (jeśli jest przytomny). Wezwać lekarza. Po odzyskaniu przytomności, aplikować leki nasercowe.

Ukąszenie przez żmiję.

Objawy: dwie czerwone ranki w miejscu ukąszenia, ból, zaczerwienienie, mdłości, wymioty.

Pomoc: Jeśli nie ma się ran w jamie ustnej, można wyssać jad, a następnie go wypluć. Należy nałożyć opaskę uciskową powyżej rany, lecz nie można jej trzymać dłużej niż 30 minut, a po pierwszych 15 minutach trzeba ją zluzować. Można podać specjalną surowicę, stawiać bańki, podawać leki nasercowe i kawę.

Użądlenie przez pszczołę.

Objawy: piekący ból, obrzęk, zaczerwienienie, nudności.

Pomoc: usunąć żądło (np. przy pomocy baniek), stosować okłady z cebuli, amoniaku i wody. Ranę opatrzyć.

Atak padaczki.

Objawy: drgawki, utrata przytomności.

Pomoc: włożyć między zęby jakiś przedmiot, odsunąć od niebezpiecznych przedmiotów (ostrych, kanciastych).

Poparzenia chemiczne.

Przy poparzeniu chemicznym należy przemyć poparzone miejsce wodą i środkiem neutralizującym: w przypadku poparzenia kwasem - przemyć słabym wodorotlenkiem (zasadą), np. wodą z mydłem lub sodą oczyszczoną; w przypadku poparzenia wodorotlenkiem (zasadą) - przemyć słabym kwasem, np. octem (roztworem).

Naciągnięcie ścięgna.

Objawy: trudności z poruszaniem, obrzęk.

Pomoc: Zawiesić kończynę na temblaku, stosować zimne okłady.

Zaburzenia jelitowo-żołądkowe.

Objawy: nagła biegunka, wymioty, dreszcze, ból głowy, podwyższona temperatura.

Pomoc: Podawać herbatę, węgiel (na powstrzymanie biegunki); wezwać lekarza.

Zaczadzenie.

Objawy: zawroty głowy, bóle, wymioty, nudności, zaburzenia równowagi, zaróżowienie skóry.

Pomoc: wynieść zatrutego na świeże powietrze, wezwać pomoc lekarską, przytomnemu podawać kawę.

Zatrucie środkami żrącymi.

Objawy: zatrucie zasadą - śliski język; zatrucie kwasem - czarne i brunatne naloty na wargach i języku, zapach esencji octowej.

Pomoc: Przy zatruciu zasadami podajemy do picia roztwór octu lub kwasku cytrynowego. Przy zatruciu kwasami do wypicia podajemy kilka surowych jaj, kilka szklanek słodkiego mleka. Nie wolno podawać sody oczyszczonej. W obu przypadkach nie wolno wywoływać wymiotów, ponieważ mogłyby wywołać ponowne podrażnienie przewodu pokarmowego.

Duszenie i dławienie.

W takim przypadku należy przewrócić duszącego się na bok, oczyścić drogi oddechowe, wysunąć język na wierzch, silnie uderzać w plecy. Można też, sadzając dławiącego się, by miał rozluźnione mięśnie brzucha, stanąć za nim i splatając ręce na jego brzuchu, silnie i głęboko, krótkimi impulsami uciskać na niego. W razie utraty przytomności stosować sztuczne oddychanie.

Ukąszenie przez psa i inne zwierzęta.

Poza zwyczajnym zagrożeniem płynącym z powstania rany, ugryzienie przez psa może być niebezpieczne, gdy był on wściekły. Wściekłego psa można poznać po tym, że toczy pianę z pyska, jest niespokojny, ruchliwy, rzuca się na ludzi, żywi niechęć do picia (wody). W takim przypadku należy udać się do lekarza (najlepiej po podaniu surowicy przeciw tężcowi). Dotyczy to także innych zwierząt. Gdy poszkodowany został ugryziony przez zwierze dzikie, należy zgłosić się do lekarza, ponieważ prawdopodobieństwo, że zwierze było wściekłe, jest duże. Gdyby nie było nawet nie zbliżyłoby się do człowieka. Jeśli zaś nie bało się ludzi, prawdopodobnie było chore.

Uszkodzenie oka.

Gdy do oka wpadnie ciało obce, należy na zapałce wywinąć powiekę i każąc poszkodowanemu patrzeć do góry lub w dół, rogiem chusteczki wyjąć ciało obce. Można przepłukać oko kwasem borowym. Jeśli ciało obce jest wbite głęboko, trzeba udać się do lekarza specjalisty.

Choroba lokomocyjna.

Na pół godziny przed rozpoczęciem jazdy (samochodem, autobusem) podać aviomarin.

Zawartość apteczki zastępu.

Dobrze wyposażona apteczka zastępu powinna zawierać: przynajmniej 4 bandaże elastyczne, 2 bandaże zwykłe, opaskę uciskową, gazę wyjałowioną, watę, plastry z opatrunkiem, plastry bez opatrunku, wodę utlenioną, spirytus, krople żołądkowe (miętowe), krople nasercowe (walerianowe), jodynę lub gencjanę, panthelol (lub inny środek na oparzenia), aspirynę lub paracetamol (na przeziębienie i przeciw bólowi), pyralginę (środek przeciwbólowy), veramid (na ból zęba), węgiel (na dolegliwości żołądkowe), alax (na przeczyszczenie), aviomarin, środki na ból gardła, rutinoscorbin (na grypę i przeziębienie), witaminę C, maść sportową (na bóle mięśni i stawów), zasypkę na odparzenia, nożyczki, pęsetę, chustę trójkątną, termometr, agrafki, szyny do unieruchamiania kończyn, torebki foliowe. Ważność leków należy często kontrolować, gdyż nawet niewiele przeterminowane leki mogą wywołać bardzo niebezpieczne zaburzenia funkcjonowania organizmu.

Pozycja Boczna.

Istnieje kilka wariantów pozycji bezpiecznej, każdy z nich ma swoje zalety. Żadna z pozycji nie jest idealna dla wszystkich poszkodowanych.
Pozycja powinna być stabilna, jak najbliższa ułożeniu na boku z odgięciem głowy i brakiem ucisku na klatkę piersiową, by nie utrudniać oddechu.

Zaleca następującą sekwencję postępowania w celu ułożenia poszkodowanego w pozycji bezpiecznej:

zdejmij okulary poszkodowanego,
uklęknij przy poszkodowanym i upewnij się, że obie nogi są wyprostowane,
rękę bliższą tobie ułóż pod kątem prostym w stosunku do ciała, a następnie zegnij w łokciu pod kątem prostym tak, aby dłoń ręki była skierowana do góry,

dalsza rękę przełóż w poprzek klatki piersiowej i przytrzymaj stroną grzbietowąprzy bliższym tobie policzku,

drugą swoją ręką złap za dalszą kończynę dolną tuż powyżej kolana i podciągnij ją ku górze, nie odrywając stopy od podłoża,

przytrzymując dłoń dociśniętą do policzka, pociągnij za dalszą kończynę dolną tak, by ratowany obrócił się na bok w twoim kierunku,
ułóż kończynę, za którą przetaczałeś poszkodowanego w ten sposób, zarówno staw kolanowy jak i biodrowy były zgięte pod kątem prostym,
odegnij głowę ratowanego ku tyłowi by upewnić się, że drogi oddechowe są drożne,
gdy jest to konieczne, ułóż rękę ratowanego pod policzkiem tak, by utrzymać głowę w odgięciu,

regularnie sprawdzaj oddech.